两位美科学家获“计算机界诺奖”图灵奖
百度 总编室以文明创建工作带动业务精化提升，高质量完成中央交办的重大宣传任务，高水平推出一系列重头经济报道，高效率做好版面版式的改进创新，高强度推进体制机制的调整优化，在新闻报道、品牌建设、体制优化、队伍培养、媒体融合发展诸方面取得显著成绩。
Тохсунньу 14 диэн Григориан халандаарыгар сыл 14-с к?нэ. Сыл б?т?? 351 к?н (ордук хонуктаах сылга 352 к?н) баар.
Бэлиэ к?ннэр
[уларыт | биики-тиэки?и уларытыы]
ЮНЕСКО — Логика аан дойдутаа?ы к?нэ- Со?уруу уонна Со?уруулуу-Илин Азия дойдулара — Сулус кэминэн кы?ы??ы к?н туруута (К?н Чубуку сулус б?л???р киириитин бэлиэтииллэр.)
Узбекистан — Дойду к?м?скээччилэрин к?нэ
Ииндийэ — Кумаа?ы "змейдэр" дойдулар ардыларынаа?ы фестиваллара
Грузия — Былаах к?нэ. 2004 сыллаахха 500-чэ сыл туттуллубакка сылдьыбыт биэс кириэстээх былыргы былаах Грузия былаа?а буолбут
Таиланд — Ойуур харыстабылын национальнай к?нэ
Тунис — ?р?б?л??сс?йэ уонна ыччат к?нэ
АХШ — Ратификация к?нэ (Америка ?р?б?л??сс?йэтин т?м?ктээбит 1783 сыллаа?ы Улуу Британияны кытары дуогабар)
Т?бэлтэлэр
[уларыт | биики-тиэки?и уларытыы]- 1506 — Рим?э урукку Нерон К?м?с дьиэтэ турбут сиригэр виноградникка "Лаокоон уонна уолаттара" диэн ааттаах скульптура к?ст?б?т. Бу скульптураны Плиний бэйэтин суруйууларыгар ахтар, скульптура мрамортан би?иги эрабыт иннинэ 40-20 сс. о?о?уллубут.
- 1700 — Ыраахтаа?ы Б??т?р I нуучча дворяннарыгар уруккулуу у?ун та?ас оннугар европалыы кылгас к?ст??м кэтэллэригэр дьа?айбыт.
- 1784 — АХШ тутулуга суох буолуутун и?ин сэрии: АХШ кэнгириэ?э Улуу Британияны кытта т??эрсиллибит Парижтаа?ы с?б?лэ?и бигэргэппит. Бу к?н билигин АХШ-ка Ратификация к?н?н бы?ыытынан бэлиэтэнэр.
- 1902 — Кытай-Илин тимир суола (нууччалыы кылгатан КВЖД диэн аатынан биллэр) "Маньчжурия—Харбин" учаастага а?ыллыбыт.
- 1913 (урукку аа?ыынан тохсунньу 1 к?н?гэр) — Дьокуускай уокуругун Боотуруус улуу?а икки улууска хайытыллыбыт: Боотуруус уонна Таатта. Таатта улуу?угар Алдан, Тыара?а, 2-с Дьохсо?он, 1-кы Игидэй, 1-кы Дьохсо?он, Уус-Амма, Дь?лэй, 1-кы Хайахсыт, 4-с Дьохсо?он, 2-с Игидэй, 3-с Дьохсо?он уонна К?нээйи, барыта 12 нэ?илиэк киирбит. Ол эбэтэр са?а улууска 4219 дуу?а, 2113 ?лэ?ит бэриллибит, эр ки?итэ - 4434, дьахтара - 4313.
- 1918 — Финляндия уонна Сэбиэскэй Арассыыйа са?а халандаарга к?сп?ттэр.
- 1943 — Аан дойду иккис сэриитин кэмигэр АХШ бэрэсидьиэнэ Франклин Д. Рузвельт уонна Улуу Британия премьер-миниистирэ Уинстон Черчилль Касабланкатаа?ы конференцияны са?алаабыттар. Конференция?а икки кыттыгастыы дойду ба?ылыктара уонна Штаб салайааччыларын холбо?уктаах кэмитиэтэ сэрии стратегиятын ырыппыттар.
- 2005 — ?Гюйгенс? диэн Европа космоска агентствотын зонда Сатурн аргы?ыгар Тита??а сымна?астык т?сп?т. Б?г???? (2021 сыл) туругунан бу Тас К?н систиэмэтигэр со?отох сымна?ас т????.
- 2010 — Йемен "Аль-Каида" диэн террор тэрийэр б?л?хх? а?а?ас сэриини биллэрбит.
- 2011 — Тунис бэрэсидьиэнэ Зин эль-Абидин Бен Али Саудовскай Аравия?а к?рээбит. Бу дойдуга кини былаа?ын утары буолбут хас да б?д?? демонстрацияны ?Арааб саа?а? са?аланыытынан аа?аллар.
- 2023 — Чурапчы Улахан К??л?н ыанньыксыта Гаврил Терентьев лотерея?а 10 м?л?й??н солкуобайы с??йб?т. Бу т?бэлтэни уонна Терентьев м?лч?ргэннээх сырыыларын ха?ыаттар, ситим-сирдэр уонна ?р?сп??б?л?кэ олохтоохторо у?уннук кэпсэл о?остубуттара[1].
Т?р??б?ттэр
[уларыт | биики-тиэки?и уларытыы]- 1855 — Владимир Иохельсон — этнограф, народник, Саха сиригэр к?ск? олоро сылдьыбыт ки?и, Нью-Йорка ?лб?тэ. Кини сахалар култуураларын ту?унан ытыктабыллаахтык суруйбута, элбэх саха малын-салын омук т?мэллэригэр хомуйбута, сахалары ??рэтиигэ дьо?уннаах кылааты киллэрбитэ.
- 1908 — Василий Местников — ССРС норуодунай артыы?а, Саха тыйаатырын тэрийээччилэртэн биирдэстэрэ, режиссер, оло?хону тыйаатырга сы?ыарбыт ки?и.
- 1922 — Василий Колмогоров — Иккис аан дойду сэриитин кыттыылаа?а, 1961—1977 сылларга ССКП Намнаа?ы райкомун сэкирэтээрэ, кэлин Саха АССР салалтатыгар араас дуо?унастарга ?лэлээбитэ, Нам уонна Кэбээйи улуустарын Ытык ки?илэрэ.
- 1925 — Юкио Мисима — дьоппуон литэрэтиирэтигэр XX ?йэ иккис а?аарын саамай биллэр суруйааччыта, драматург.
- 1938 — Христофор Горохов - Элгэстэй — бэйиэт, Саха ?р?сп??б?л?кэтин култууратын туйгуна.
- 1950 — Михаил Дьячковскай - К?лб? — бэйиэт, прозаик.
- 1969 — Акулина Акимова — "Туймаада" государственнай вокальнай ансаамбыл соли?а, С? ?т??лээх артыы?а, С? култууратын туйгуна.
?лб?ттэр
[уларыт | биики-тиэки?и уларытыы]- 1938 — Анатолий Пепеляев — XX ?йэ са?аланыытыгар Саха Сиригэр гражданскай сэрии кыттыылаа?а, ?р?? генераал, амнистия?а т?бэ?эн Новосибирскайга ?лэлээбитэ, 1937 сыллаахха хаайыллыбыта, 1938 сыллаахха ытыллыбыта.
- 1966 — Сергей Королёв — сэбиэскэй учуонай, ракета, космос техникатын уонна ракеталаах сэрии тэриллэрин тутааччыта, космонавтика т?р?ттээччитэ. Икки т?г?ллээх Социалистыы ?лэ Дьоруойа, Ленин бириэмийэтин лауреата, ССРС Билим академиятын академига.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||